Neden Oyunlardan Eskisi Gibi Keyif Alamıyoruz?
Eskiden sonunu görmek için çabaladığımız ve her şeyini keşfetmeye çalıştığımız oyunlar neden eskisi gibi heyecanlandırmıyor? Oyuncular olarak biz mi değiştik, yoksa oyunların kalitesi ve eğlencesi mi azaldı?
Eminim ki siz de bu soruları hayatınızın bir noktasında kendinize sordunuz. Oyunlardan eskisi gibi keyif alamadığınızı fark ettiğinizde ve artık oyunlara heyecanlanamadığınızda bunun sebeplerini düşündünüz ve birkaç sonuç elde ettiniz. Fakat, gerçekten bizi oyunlardan keyif alamayan hale getiren şeyler neler?
Bu makalede artık oyunlardan eskisi gibi keyif alamama sebeplerimizi tahmin edeceğiz.
Oyunlardaki Kalite Düşüşü
Eskiden oyunlar bir bütün olarak yapılır ve tamamlanmış hali ile servis edilirdi. Fakat, internetin yaygınlaşması ile yarım oyunlar, ilk gün yamaları, erken erişim oyunlar gibi terimler hayatımıza girdi. Eskiden çıkan her oyunun tamamlanmış son versiyon olduğunu bilirken, günümüzde çıkan oyunlar çoğunlukla oyun içi hatalarla (bug), animasyon eksiklikleriyle, kaplama hatalarıyla ve hatta bir oyunun iskeletini oluşturan oynanış mekaniği bozukluklarıyla karşımıza çıkmakta. Bu hataların çoğu sonradan düzeltilse de artık oyunun vaat ettiği evreni, oynanışı, hikayeyi ve karakterleri deneyimlediğimiz için tekrar dönüp bakmıyoruz.
Hype Kültürü
Video oyunları da dahil olmak üzere bir ürünü ya da servisi satmanın en etkili yöntemi iyi bir pazarlama ve reklamdır. Reklamlar müşteri kitlesinin heyecanını artırır ve ürünü daha çıkış yapmadan ön sipariş aşamasında ya da çıktığı ilk gün raflardan (bizim durumumuzda Steam, Epic gibi platformlardan) almasını sağlar. Video oyunu dünyasında ise bu reklamlar oyuncularda hype yaratmak ve oyunları daha çıkarmadan ön siparişle satmak amacıyla yapıldı. Reklam ve hype kültürü bir noktaya kadar kabul edilebilir düzeyde olsa da son birkaç yıldır o kadar abartıldı ki artık reklamlar oyunların içeriğini yansıtmamaya ve oyunculara yalan vaatlerde bulunmaya başladı. Bunun en akılda kalıcı örneklerinde biri Cyberpunk 2077 oyunu çıkmadan önce Keanu Reeves’in de bulunduğu tutulamayan sözler veren reklam ve pazarlama stratejisiydi. CD Project Red çalışanları bile oyunun pazarlandığı şeylerin çoğunu içermediğini bilse de ellerinden bir şey gelmedi.
Sonuç olarak, hype kültürü oyunların gerçekleştiremeyeceği sözler vermesine ve oyuncuları hayal kırıklığına uğratmasıyla sonuçlandı. Bir oyun firması aşırı hype yaratan reklamlarla çıkış yaptığında artık hem firmaya güvenemiyoruz hem de oyunlarının kötü çıkacağını düşünerek beklentimizi ve doğal olarak heyecanımızı düşürüyoruz. Oyun iyi çıkış yapsa bile heyecanımızı düşürerek klavye/oyun kolu başına oturduğumuz için oyunlardan aldığımız keyif ister istemez azalıyor.
Oyunların Oynanış Saatini Uzatmak İçin Kullandığı Boş İçerikler
Özellikle EA ve Ubisoft gibi sektörde uzun süredir var olan şirketlerin oyunlarını incelediğinizde tüm oyunların açık dünya, yapmak zorunda kaldığınız yan görevler ve hikayeye ya da evrene katkıda bulunmayan, oyuncuya keyif vermeyen gereksiz görevlerle ve içeriklerle dolu olduğunu görebilirsiniz. Günümüz oyun dünyasında firmalar uzun oynanış saatleri sunmak için gereksiz yan görevler, oynanış ya da animasyon içermeyen konuşma sekansları (örneğin GOW: Ragnarok) ve aynı oynanış mekaniğinin ve görevlerin kopyalanıp yapıştırılmış onlarca kopyasını barındıran açık dünya görevleri kullanmaktadır.
Oyuncular olarak uzun oynanış saatleri sunan oyunlardan keyif alsak da oyunda geçirdiğimiz her dakikanın eğlenceli olmasını ya da bir amacı olmasını bekleriz. Oyun firmalarının oynanış saatini uzatmak için kullandığı boş içerikler oyunlardan eskisi gibi keyif almamamızın sebepleri arasındadır.
Tutan Formülü Bozma!
Günümüz oyun dünyasında video oyunları milyarlarca dolarlık işlemlerin döndüğü bir eğlence sektörüne dönüşmüştür. Bu sebeple video oyunu pazarında yıllardır bulunan eski firmalar tutan formüllerini bozmak ve yeni şeyler denemek yerine eski oynanış mekaniklerini ısıtıp birkaç baharat ekleyip önümüze koymayı tercih etmeye başladı. Firmaların yeni oyunlarda deneyeceği her mekanik kâr ortakları için potansiyel risk anlamına geldiği için yeni bir oyun çıkarırken güvenli seçimler yapmayı tercih ediyorlar. Bu sebeple bir oyun serisinin üçüncü ya da beşinci oyunu arasındaki tek fark karakterler ve yeni eklenen birkaç silah oluyor. Bu tür bir oyun yapısını WoW ya da Black Desert Online gibi MMORPG türü oyunlarda görsek sorun olmazdı ama, hikâyeli ve sürekliliğe sahip olmayan oyunlarda görünce oyunlardan aldığımız keyif düşmektedir.
Microtransactions ve Oyun İçi Kozmetik Satışı
Bir hikaye anlatmayı hedefleyen ve belirli bir görevle başlayıp özgün bir final ile biten oyunlardan en büyük beklentimiz zaten satın aldığımız her şeyin bize sunulmasıdır. Fakat, oyun firmaları ısrarla tek seferlik deneyim sunan oyunlarına bile oyun içi kozmetikler, karakter geliştirme eşyaları, envanter alanı artırma gibi microtransaction unsurları eklemeye devam ediyor. Ayrıca dahiyane bir fikirmiş gibi bu almak zorunda olmadığınız ögeleri ana menü, harita, envanter gibi oyun ekranlarında küçük reklamlarla gözünüze sokmaya çalışıyor. Bu durum ister istemez oyunun içine sürüklenmemizi ve oyuna odaklanmamızı (immersion) engelliyor. Elden Ring’in rune kazancını artıran eşyaları ve kozmetik öğeleri paket halinde mağaza sayfasında sattığını düşünsenize! Böyle bir durumda Elden Ring bugün olduğu kadar keyifli olur muydu?
Oyunların Eğlence Faktörünü Kaybetmesi
Gerek firmaların kâr amaçlarından, gerek yanlış alınan hikaye kararlarından gerekse oynanış mekaniklerinin ve görselliğin uyuşmamasından kaynaklanan oyunların eğlence kavramını kaybetmesi oyunlardan eskisi gibi keyif alamamamızın sebeplerinden biridir. Eskiden oyunlar “eğlence(fun)” kavramına odaklanarak oyunculara keşif, rol yapma, başarma hissi gibi elementler sunardı. Fakat, günümüz oyunlarında bu kavramlar giderek göz ardı edilmeye başlandı ve oyunlar daha fazla kâr kazanmaya odaklı geliştirildiği için oyunlar eskisi kadar keyif vermemeye başladı. Örneğin Skyrim gibi 2011’den beri oynanan ve günümüzde bile modlanarak oynanmaya devam eden bir oyunu geliştiren Bethesda, oyun içi ödemeler ve kozmetik satışı gibi daha fazla kâr kazanma amacına yönelik oyun mekanikleri ile dolu “Fallout 76” gibi bir oyunu geliştirmeyi başardı!
Oyunların ve Oyun Ekipmanlarının Fiyatları
Günümüz oyun dünyasında bir oyunu almak, o oyunu çalıştıracak ekran kartı, işlemci, RAM gibi bilgisayar parçalarını satın almak ve daha kaliteli bir deneyim için dış aksesuarlar olan monitör, kulaklık, ses sistemi, klavye, Mouse ve oyun kolu gibi ürünlere maddi olarak erişmek eskisine göre çok daha zor bir hale geldi. Bunun sebepleri arasında oyuncu ekipmanlarının geçirdiği evrimler, ekran kartlarının daha maliyetli üretilmesi ve daha yüksek fiyatlara satılması, insanların alım gücünün düşmesi yer alır. Oyuncular olarak oynayamayacağımız, deneyimleyemeyeceğimiz bir oyuna heyecanlanamayız. Ayrıca bir oyunu deneyimleyebilsek bile ekipmanlarımız bu oyunu 30fps sınırında bile çalıştıramazken ister istemez oyunlardan eskisi kadar keyif alamayız. Pandemiden beri oyun fiyatlarının giderek artması, önce üç haneli sonra dört haneli rakamlara çıkması oyunlara erişimimizi azalttığı için oyunlardan aldığımız keyif de azaldı.
Toparlayacak Olursak
Oyuncular olarak oyunlardan eskisi gibi keyif alamamamızın sebepleri arasında oyunlardaki kalite düşüşü, erken erişim oyunlar, ilk gün yamaları, görsel hatalar, oyunun sürükleyiciliğini bozan hatalar, tekrarlayan ve heyecan hissi uyandırmayan görevler, ana hikayede ilerlemek istiyorsan bu görevleri tamamlayacaksın dayatmaları, oyunların ve oyuncu ekipmanlarının fiyat artışı, oyun içi ödeme sistemleri ve hype kültürü gibi sebepler vardır. Her ne kadar oyunlardan eskisi gibi keyif alamasak da umudumuz oyunların hatalarını fark edip biz oyunculara eğlence kavramını tekrar taşıyan oyunlar sunmasıdır. Bizim önerimiz elinizden geldiğince aynı tür oyunları oynamayıp JRPG ya da Indie oyunlara birazcık daha yönelmeniz olacaktır. Şimdiden hepinize iyi oyunlar dileriz.